Krew pępowinowa nadzieją w leczeniu mózgowego porażenia dziecięcego

Mózgowe porażenie dziecięce (MPDz) to najczęściej występująca przyczyna niepełnosprawności u dzieci. Zdarza się na 2–3/1000 żywych urodzeń – to częściej niż zespół Downa. Mózgowe porażenie dziecięce to zespół objawów określających zaburzenia ruchu i postawy. Zazwyczaj wiąże się z problemami z koordynacją ruchową, różnego stopnia sztywnościami lub wiotkością mięśni, przełykaniem pokarmów czy mówieniem. Powstaje wskutek uszkodzenia mózgu w okresie życia płodowego, w trakcie porodu lub też po nim. Podstawą terapii schorzenia jest rehabilitacja ruchowa oraz terapia zaburzeń towarzyszących. Nadzieją dla osób cierpiących na MPDz mogą być własne komórki macierzyste z krwi pępowinowej. Naukowcy z Duke University, pod przewodnictwem prof. Joanne Kutzberg, przeprowadzili badania w grupie 63 dzieci w wieku 1–6 lat z rozpoznanym MPDz. W badaniu brały udział dzieci z niedowładem połowicznym lub ze stopniem niepełnosprawności na poziomie między 2.-4. według skali GMFCS, czyli ze znacznymi problemami z poruszaniem się – często wymagającymi wsparcia. Badania potwierdziły, że u pacjentów, którzy otrzymali wyższe dawki komórek macierzystych, odnotowano większą poprawę w badaniu oceniającym połączenia funkcjonalne w ośrodkowym układzie nerwowym po 12 miesiącach od podania.

Szczęściarz Mateusz

Polski Bank Komórek Macierzystych wydał dotychczas 4 porcje własnej krwi pępowinowej do leczenia dzieci zmagających się z mózgowym porażeniem dziecięcym. Wśród nich jest 6-letni Mateusz, który urodził się z wadami wrodzonymi. Na co dzień funkcjonuje dzięki specjalistycznym urządzeniom, m.in. wózkowi, za pomocą którego może się poruszać. Chłopiec nie komunikuje się z rodzicami. Mama Mateusza mówi: „Koleżanka powiedziała mi, że w telewizji jest program, w którym rodzice opowiadają, jakie efekty nastąpiły po podaniu komórek macierzystych: że dziecko poczyniło jakieś duże postępy i że może warto spróbować. Wtedy dotarło do mnie, że przecież mamy zbankowane komórki, a ten program był o komórkach od obcego dawcy. Stwierdziłam wtedy, że skoro mamy, to trzeba je wykorzystać. Podanie wykonano w Uniwersyteckim Szpitalu Dziecięcym w Lublinie, z nadzieją, że komórki pomogą Mateuszowi dotkniętemu mózgowym porażeniem dziecięcym.

Kent, Ruth, „Chapter 38: Cerebral Palsy”, „Handbook of Clinical Neurology 3. 110.”, Elsevier, 2013, s. 443-459.

Wyróżniamy kilka podstawowych postaci mózgowego porażenia dziecięcego:

Hemiplegia – porażenie połowiczne, obejmuje zaburzenia postawy, ruchów i napięcia mięśniowego po jednej stronie ciała. Charakteryzuje się spastycznym (zgięciowym) ustawieniem ręki i nogi.
Diplegia – porażenie obustronne – zazwyczaj dotyczące dolnych partii ciała. Chorzy zazwyczaj specyficznie się poruszają – na palcach z przywiedzionymi kolanami. Niektórzy muszą wspierać się o kulach lub na balkonikach.
Quadriplegia – porażenie czterokończynowe – zaburzenia postawy i ruchów dotyczą całego ciała. Objawia się dużą trudnością z utrzymaniem głowy i kontrolą mięśni okołoruchowych (m.in. trudności z gryzieniem, połykaniem czy mową).
Dyskineza – porażenie pozapiramidowe: ruchy mimowolne, zwłaszcza obejmujące mięśnie twarzy.
Ataxia – porażenie móżdżkowe – charakteryzujące się drżeniem mięśni podczas próby wykonania ruchu – tzw. drżeniem zamiarowym.
Postacie mieszane – może występować kilka wcześniej opisanych form jednocześnie.

WARTO PAMIĘTAĆ!

Pobieranie komórek macierzystych jest uznawane przez Parlament Europejski oraz Polskie Towarzystwo Ginekologiczne.

Od stycznia 2019 r. każda ciężarna jest informowana o możliwości zabezpieczenia krwi pępowinowej zgodnie ze standardem organizacyjnym opieki okołoporodowej.